به نظر می‌رسد هرگز نمی‌توانیم از پلاستیک‌‌های اطرافمان و آلودگی ناشی از آن‌ها رهایی یابیم، به هر کجا نگاه کنیم با این مواد سر و کار داریم؛ از قاب مانیتور رایانه گرفته تا ظروف پلاستیکی یکبار مصرف، حجم تولید پلاستیک و کاربرد آن در زندگی روزانه مردم بسیار زیاد شده است.
به گونه‌ای که از سال 1950 تا سال 2002 تولید ۵/۱ میلیون تن پلاستیک به ۲۰۰ میلیون تن رسید و متاسفانه این مقدار امروزه به ۳۰۰ میلیون تن رسیده و باید گفت زمین گرفتار اپیدمی پلاستیک شده است.
این میزان مصرف ظروف یکبار مصرف به کجا می‌رود؟!
سوال این است، تمام این پلاستیک‌ها در انتها به کجا می‌رسند؟ بخشی از این پلاستیک‌ها بازیافت و بخشی از آن‌ها درون زمین دفن می‌شوند و مقدار بسیار زیادی از آن‌ها که حتی تصورش را نمی‌کنید به مسیرهای رودخانه‌ای و دریایی ختم شده که آب‌ها را آلوده می‌کنند.
پلاستیک برخلاف شیشه، کاغذ، آهن و آلومینیوم براحتی تجزیه و بازیافت نمی‌شود؛ از میان ۳۰۰ میلیون تن پلاستیکی که میزان تولید سالیانه آن است، تنها ۱۰ درصد آن را میتوان بازیافت کرد.
این روزها آلودگی ناشی از این میزان تولید سالیانه پلاستیک تبدیل به معضلی لاینحل شده است؛ اثرات آلوده کننده پلاستیک در محیط زیست را میتوان همه جا از زمین و اقیانوس گرفته تا انسان و حیوانات دید.
سرانه تولید و مصرف ظروف پلاستیکی در ایران چقدر است؟
بر اساس گزارش‌‌های سالانه بیش از ۱۷۷ هزار تن یعنی 4 درصد از نفت تولید شده در کشور، صرف تولید مواد پلاستیکی در ایران می‌شود و حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال طول می‌کشد تا این مواد پلاستیکی تجزیه و نابود شوند.
مشاهده محصولات مانیسا: ظروف یکبار مصرف آلومینیومی
تولید انواع پلاستیک در جهان اثرات مخربی بر محیط زیست و زندگی جوامع بشری گذاشته است؛ در واقع با پیشرفت تکنولوژی و تغییر سبک زندگی، انسان به سمت تولید موادی روی آورده که علی رغم برخی از کارکردهای مفیدش، ضرر و زیان‌‌های جبران ناپذیری را نیز به همراه دارد.
طبق آمار، ایران یکی از تولیدکنندگان عمده ظروف پلاستیکی و تولید زباله از این مواد محسوب می‌شود؛ به طوریکه هر فرد در کشور روزانه سه کیسه پلاستیکی را وارد محیط زیست می‌کند.
این میزان حجم، مصرف پلاستیک در ایران را سه برابر بیشتر از میزان مصرف جهانی کرده که مهمترین دلیل استفاده زیاد از این ظروف، قیمت کم آن‌ها نسبت به ظروف دیگر و کیسه‌های پارچه‌ای است.
پیشنهاد مطالعه: توصیه پزشکان راجع به استفاده از ظروف یکبار مصرف
چرا ایران پنجمین کشور مصرف کننده ظروف پلاستیکی در دنیاست؟
از اواسط قرن بیستم میلادی با اختراع محصولی به نام «پلاستیک» دریچه‌ای نو برای راحتی، امنیت و سلامت مردم دنیا گشوده شد؛ محصولی که تولید آن از همان زمان به‌صورت پیوسته ادامه دارد و گفته می‌شود بیش از 9 میلیارد تن از انواع آن در کره زمین تولید و به مصرف می‌رسد.
حال به گفته محمد درویش، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌‌ها و مراتع ایران که هفدهمین جمعیت جهان را دارد، با تولید و مصرف 500 هزار تن پلاستیک در سال، پنجمین کشور مصرف کننده پلاستیک در دنیا محسوب می‌شود.
البته شاید بخشی از مصرف پلاستیک اجتناب ناپذیر باشد! اما روندی که در کشور ما اتفاق افتاده، نگران کننده است و بخشی از مصرف بی‌رویه پلاستیک به هزینه‌های مصرف و خرید پلاستیک ارزانتر از متوسط جهانی بر می‌گردد.
این بالا بودن سرانه مصرف روزانه ظروف پلاستیکی در کشور نیز باعث شده تا نام ایران در بین ۱۰ کشور نخست پر مصرف ظروف یکبار مصرف پلاستیکی مشاهده شود و پنجمین کشور مصرف کننده ظروف پلاستیکی در جهان باشد.
چاره زباله‌های پلاستیکی
حال با توجه به حجم وسیع میزان تولید سالیانه ظروف پلاستیکی در دنیای امروز، هزینه جمع آوری آن‌ها از محیط زیست بسیار زیاد و تقریبا غیر ممکن است؛ به ویژه ریزپلاستیک‌های موجود در اقیانوس‌ها که با امکانات فعلی نمی‌توان آن‌ها را جمع کرد.
پیشنهاد مطالعه مقاله: همه چیز راجع به ظروف یکبار مصرف گیاهی
بنابراین بهترین راه‌حل درباره زباله‌های پلاستیکی استفاده از عوامل پیشگیرانه‌ای مانند: تولید کمتر، محدودیت در مصرف و بهبود بازیافت پلاستیک است. سوزاندن زباله‌های پلاستیکی یکی دیگر از راه‌حل‌ها است که ۶۰ درصد تجهیزات پلاستیکی پزشکی به این صورت معدوم می‌شوند اما اگر این کار به روش صحیح انجام نشود، می‌تواند گازهای خطرناک تولید کند.
باید به مردم آموزش داد هیچگاه کنار ساحل رودخانه یا دریاها زباله، به ویژه پلاستیک نریزند و حتی با جمع کردن زباله‌های ریخته شده به پاکسازی محیط زیست کمک کنند.
دولت نیز با بهبود وضع بازیافت زباله‌های پلاستیکی می‌تواند کمک شایانی به پاکسازی محیط از پلاستیک کند؛ با مصرف نکردن یک کیسه پلاستیکی در هفته در هر خانواده ایرانی، میتوان از مصرف حدود 816 میلیون کیسه پلاستیکی در سال جلوگيري نمود و پیشنهاد استفاده از شیشه، چوب، کاغذ و … به جای استفاده از ظروف پلاستیکی هم گزینه مناسبی است.
گردآوری توسط: شرکت مانیسا