انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف در ایران

امروزه از ظروف یکبار مصرف در میهمانی ها  ، جلسات مختلف علمی  و اداری، جشن ها، مجالس مختلف از جمله افطار ی و روضه خوانی  و …. بسیار استفاده می شود. دلایلی همچون  افزایش مصرف غذا  در بیرون از منزل، رعایت و حفظ مسائل بهداشتی ، تنوع در شکل و رنگ و اندازه ، وزن کم، راحتی در استفاده و عدم نیاز به شستشو، عدم مشکل شکستن ظروف و صرفه جویی در زمان موجب شده این ظروف ، مورد استقبال و استفاده بسیاری از افراد قرار بگیرند. در ادامه به انواع  ظروف یکبار مصرف پرمصرف در ایران و ویژگی های آنها بیشتر می پردازیم.

انواع ظروف یکبار مصرف به ترتیب میزان مصرف عبارتند از

ظروف یکبار مصرف پلاستیکی ، ظروف یکبار مصرف فومی، ظروف یکبار مصرف کاغذی ، ظروف یکبار مصرف آلومینیومی  و ظروف یکبار مصرف گیاهی . هر کدام از این نوع ظروف مزایا و معایب خودش را دارد که به آن اشاره خواهیم کرد. قبل از اینکه به ویژگی های هر نوع از این ظروف بپردازیم،  لازم است با انواع پلیمرهاي مصنوعی مورد استفاده در تهیه این ظروف آشنا شوید که عبارتند از : PS (پلی استایرن)،  PETE Or PET پلی اتیلن ترفتالات ، PE (پلی اتیلن) ، PP (پلی پروپلین) ، PC (پلی کربنات)، PVC  (پلی وینیل کلراید) PA (پلی آمین) هستند. در هنگام استفاده از ظروف یکبار مصرف بهتر است به این علائم اختصاری که در کف ظرف حک می شود ، توجه فرمایید.

PS (پلی استایرن): این ظروف شفاف و شکننده بوده و با شعله تولید دوده می کند. از آنها در تولید انواع ظروف یکبار مصرف پلاستیکی ، شانه تخم مرغ ،کاور سی دی  استفاده می شود. این نوع پلاستیک در صورت قرارگیری در کنار غذای داغ،  آن را به شدت سمی می کند.

 PETE Or PET (پلی اتیلن ترفتالات): بیشترین استفاده از آن در تولید ظروف بطري هاي آب آشامیدنی می باشد.استفاده در تولید بطری های نوشیدنی و ظرف سس ها از دیگر کاربرد های آن است.

PE (پلی اتیلن): این ظروف غیر شکننده هستند هم به صورت سفید و هم شفاف بوده و از آنها دربسته بندی و نگهداری روغن، سرکه ، لبنیات استفاده می شود و برای مواد غذایی با حرارت بالا و مرطوب مناسب می باشد.

PP (پلی پروپلین): ظروف پلی پروپلین رنگ تقریبا شیشه ای دارند و نیمه شفاف بوده قابلیت ترکیب با رنگ را دارد این ظروف از استحکامی خوب برخوردار بوده و درصورت مچاله کردن، نمی شکنند و دوباره می توانند به فرم قبلی خود بدون ترک برگردند. استفاده از این نوع ظروف که اخیرا رایج شده به دلیل عدم وجود ماده استایرن در ترکیب اصلی خود، دارای مواد سمی نیست و در صورت ترکیب با مایعات داغ هیچ  موادی از آن آزاد نشده و در مواد داخل آن،  وارد نمی شود. از این ماده در تهیه بطری های حاوی محلول های غلیظ، ظرف ماست، بطری سس گوجه ، بطری شربت های دارویی ، نی های نوشیدنی  و درب پلاستیکی بطری ها تنها ظروف یکبار مصرف پلیمری که در تمامی دنیا به صورت مشترک مشکل بهداشتی نداشته و در حال استفاده است،  همین ظروف پلی پرو پیلنی می باشد.

PVC (پلی وینیل کلراید): پلاستیک سختی است که توسط نرم کننده ها، قابل انعطاف و نرم می شود. کاربردهای زیادی دارد از جمله در  بسته بندي مواد غذایی (ماهی -گوشت- مرغ) ، بسته بندي دارو ها (کپسول ) ، شيشه هاي شيرخوري كودكان، آدامس ، بطری های شیشه پاک کن و شامپو، در باتري سازی شلنگ های آب  استفاده می شوند و اخیرا در صنعت ساختمان سازي نیز از آن استفاده می شود.

 

ظروف یکبار مصرف آلومينيومی

ظروف یکبار مصرف آلومینیومی جزء بهترین و از سالم ترین ظروف یکبار مصرف می باشند . ماندگاری غذا در این  ظروف بیشتر بوده و غذا به مدت طولانی تری در آنها گرم می ماند.این ظروف آلومینیومی در عین داشتن زیبایی و کم حجم بودن در برابر حرارت و گرما مقاوم بوده و تغییر شکل نمی دهند. ظروف آلومینیومی ضمن حفظ کیفیت غذا، قابلیت استفاده در فر و ماکروویو را دارد و باعث آلودگی محیط زیست نمی شوند. ظروف یکبار مصرف آلومینیومی جهت بسته بندی مواد غذایی در هتلها، رستورانها ،آشپزخانه ها و …بسیار کاربرد دارد .به دلیل بالا بودن بهداشت این ظروف نسبت به دیگر ظروف یکبارمصرف ، مورد استقبال بسیاری قرار گرفته است. قیمت ظروف آلومینیومی در مقایسه با ظروف فومی و ظروف پلاستیکی  بالاتر است.

ظروف یکبار مصرف پلاستیکی

واحد سازنده پلاستیک ها، پلیمر می باشد و از بین کاربردهای متنوع و فراوان محصولات پلیمری، ظروف یکبار مصرف نقش بیشتری دارند. ظروف یکبار مصرف پلیمری (ظروف پلاستيكی) به دلیل ساختارشان براي سلامت انسان مضر هستند و كارخانه هاى توليدكننده ظروف یکبار مصرف پلاستيكى براى مواد غذايى بايد حتما دارای پروانه ساخت باشند. در ظروف  یکبار مصرف پلاستیکی ماده‌ای سمی بنام دیوکسین آزاد می‌شود که بسیار خطرناک است.در صورتی که در این نوع ظروف مانند ظرف تک پرسی آلومینیومی از پلی وینیل کلراید استفاده نشده است .

ظروف یکبار مصرف فومی

ظروفی که به صورت فوم هستند، نوعی پلی‌استایرن است که در ساخت آنها از گاز هگزان استفاده می‌شود. ظروف يكبار مصرف سفيد و فوم دار براي مواد غذايي سرد و گرم ( دماي حدود ۶۵ درجه سانتي گراد) و مرطوب مناسب هستند. ظروف فومی از نظر اقتصادی و شرایط زیست محیطی بر ظروف کاغذی ترجیح  دارند، اما بی خطر نیستند. گاز هگزان در دمای ۱۶۰ درجه آزاد می‌شود و در صورتی که دمای غذا خیلی بالا باشد این گاز همراه با غذا به بدن انسان انتقال پیدا می‌کند و موجب سر درد می شود.

ظروف یکبار مصرف کاغذی

ظروف کاغذی  توانسته حدود ۲% از بازار مصرف ظروف یکبار مصرف را به خود اختصاص دهد و در کافی شاپ ها ، رستوران ها، هتل ها، شرکت ها، مجالس مناسبتی، سمینارها، مسافرت ها، بیمارستان ها  و… استفاده می شود. از خصوصیات این ظروف کاغذی غذا  می توان به، توانایی زیاد نگهداری دما، تجزیه پذیری در عین شیک و بهداشتی بودن آنها اشاره کرد. در فرآیند تولید این ظروف ، نسبت به مواد پلاستیکی تا حدود  ۸۰ درصد میزان  انرژی کمتری مصرف می شود.ظروف کاغذی قابلیت استفاده در صنایع بسته بندی لبنیات را ندارد و با درب یا فویل، قابلیت آب بندی ندارند. ظروف کاغذی غذا را تا حدودی می توان جایگزین ظروف پلاستیکی کرد و در صورتی سلامت است که  برای تولید آن از مواد استاندارد استفاده شود.قیمت ظروف کاغذی حدودا  ۲ – ۳ برابر ظروف پلاستیکی می باشد.

ظروف یک بار مصرف گیاهی

مواد اصلی تشکیل دهنده این ظروف نشاسته ذرت ،گندم و سیب زمینی می باشد. این ظروف نه‌تنها مواد سمي و شيميايي ندارند بلکه طي چندين ماه در خاك تجزيه می شوند، اما ابهاماتی درباره ظروف یکبار مصرف گیاهی تولید شده در ایران وجود دارد. قیمت این ظروف كمي  بیشتر از ظروف یکبار مصرف پلاستيكي است.

نکات و توصیه ها درباره استفاده از ظروف یکبار مصرف

1. ظروف یکبار مصرف پلاستيكي يكي از عوامل تاثیر گذار بر بروز انواع سرطان و بيماري‌ها ی گوارشی محسوب مي‌شوند و می توانند آلرژی زا باشد.
2. استفاده  دراز مدت از اين ظروف موجب ایجاد خستگي و مشکلات عصبی مي شود .
3. بازيافت این ظروف با مشکل مواجه شده و حدود ۳۰۰-۵۰۰ سال  طول می کشد تا تجزیه شوند.
4. حتما ظروف يكبار مصرف پلاستيكي را از مراكز معتبر خریداری شود.ظروفي را که استفاده می کنید حتما از وزارت بهداشت ، مجوز ساخت داشته باشند.
5. از بطري هاي آب معدني و نوشابه به صورت مکرر استفاده نکنید.
6. سعی کنید به صورت مداوم و پیوسته از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی و فومی و کاغذی استفاده نکنید.

مقاله ۵ مزیت بسته بندی مواد غذایی با ظروف آلومینیومی را از سایت مانیسا مطالعه کنید